Ministerstwo Finansów rozpoczęło proces konsultacji projektu ustawy o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów, przymusowej restrukturyzacji oraz niektórych innych ustaw (projekt z dnia 2 marca 2020 r.).

Kontekstem do prac nad projektem jest przyjęty w 2019 r. przez Parlament Europejski tzw. „pakiet bankowy”, którego celem jest finalizacja zainicjowanych po kryzysie finansowym reform, obejmujących obszerne zmiany regulacji bankowych, tj. wynikających przede wszystkim z:

1) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/879/UE z dnia 20 maja 2019 r. zmieniającej dyrektywę 2014/59/UE z dnia 15 maja 2014 r. w odniesieniu do zdolności do pokrycia strat i dokapitalizowania instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych oraz dyrektywę 98/26/WE2012, tzw. BRRD2;

2) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2019/876 z dnia 20 maja 2019 r. zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do wskaźnika dźwigni, wskaźnika stabilnego finansowania netto, wymogów w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych, ryzyka kredytowego kontrahenta, ryzyka rynkowego, ekspozycji wobec kontrahentów centralnych, ekspozycji wobec przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, dużych ekspozycji, wymogów dotyczących sprawozdawczości i ujawniania informacji, tzw. CRR2.

Kluczowe zmiany, przewidziane przez BRRD2 i planowane do implementacji we wskazanym projekcie ustawy, to między innymi: wprowadzenie nowych terminów – „podmiot podlegający przymusowej restrukturyzacji” (resolution entity) oraz „grupa podlegają przymusowej restrukturyzacji” (resolution group), które są ustalane przy preferowanej strategii przymusowej restrukturyzacji, a tym samym determinują sposób przeprowadzania procesu przymusowej restrukturyzacji. Do kluczowych zmian należy również wprowadzenie moratorium, tj. uprawnienia dla BFG do tymczasowego zawieszania realizacji niektórych zobowiązań względem określonych wierzycieli podmiotu, na etapie przed wszczęciem procesu resolution, ale po uznaniu banku za będący u progu upadłości, a także nałożenia przez organ resolution moratorium także na depozyty gwarantowane maksymalnie 2 dni, przy czym nie ma możliwości łączenia obu moratoriów. Inną, ważną zmianą jest nadanie BFG uprawnień do nakładania na podmioty ograniczeń w dystrybuowaniu wypracowanych zysków w sytuacji, gdy nie jest spełniony wymóg połączonego bufora w skutek braku rolowania instrumentów, z których wynikają zobowiązania kwalifikowalne.

Do równie ważnych zmian należy także wprowadzenie przepisów, mających na celu ochronę inwestorów detalicznych przed ryzykiem inwestowania w papiery dłużne banku, mogące podlegać umorzeniu lub konwersji długu (bail-in), poprzez zmiany w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi. Na firmę inwestycyjną nakładają one obowiązek uzyskiwania od potencjalnego nabywcy stosownych informacji (nt. jego wiedzy i doświadczenia w zakresie inwestowania na rynku finansowym oraz sytuacji finansowej, w tym zdolności do ponoszenia strat, jak i celów inwestycyjnych, w tym poziomu akceptowanego ryzyka). Na ich podstawie firma będzie oceniała, czy takie instrumenty są dla zainteresowanego nabywcy odpowiednie i będzie przekazywała mu raport z rekomendacją. Będzie też musiała wprowadzić odpowiednie progi kwotowe inwestycji. Wartą zauważenia jest też propozycja wprowadzenia przepisów dotyczących umownego uznania zawieszenia zobowiązań wynikających z umów finansowych zawieranych przez podmiot krajowy, jeżeli umowa jest regulowana prawem państwa trzeciego oraz modyfikacja przepisów dotyczących umownego uznania umorzenia lub konwersji w odniesieniu do zobowiązań regulowanych prawem państwa trzeciego (bank samodzielnie oceni czy zawarcie w umowach dodatkowej klauzuli jest z powodów prawnych lub ekonomicznych niemożliwe). Wprowadzone zostaną także dwa poziomy wyznaczania minimalnego wymogu dotyczącego funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych (MREL), uzależniając je od przyjętej strategii przymusowej restrukturyzacji.

– Zasadniczo ustawa ma wejść w życie już po upływie 14 dni od jej ogłoszenia. W zakresie zmian w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi przewidziano zaś termin 29 grudnia 2020 r. – zauważa Mecenas Marcin Czugan, Wiceprezes Zarządu ZPF.