Eksperci prognozują, że w ciągu najbliższych dziesięciu lat globalny rynek hipoteki odwróconej urośnie trzykrotnie. Już dziś wartość środków uwalnianych, dzięki tej usłudze, przekracza rocznie 15 mld dolarów w skali świata. Do 2031 roku liczba ta zwiększy się do 50 mld dolarów rocznie.[1] Ernst & Young (EY) oraz European Pensions and Property Asset Release Group (EPPARG) opublikowały właśnie raport dotyczący hipoteki odwróconej na świecie. Znalazły się w nim dane z 13 krajów, w których hipoteka odwrócona ma ugruntowaną pozycję lub dopiero się rozwija.
W raporcie pt. „Global Equity Release Roundtable 2020” przygotowanym przez EY i EPPARG zebrano dane z Australii, Kanady, Niemiec, Włoch, Irlandii, Holandii, Nowej Zelandii, Norwegii, Polski, Hiszpanii, Szwecji, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych.
W każdym z tych krajów etap rozwoju usługi i liczba oferowanych rozwiązań są nieco inne. Generalizując – podmiotami zawierającymi umowy hipoteki odwróconej są zazwyczaj banki, firmy ubezpieczeniowe i sekurytyzacyjne. Najczęściej spotykanym rozwiązaniem jest odwrócony kredyt hipoteczny. W niektórych krajach (jak np. w Polska, Włochy i Niemcy) oferowana jest też renta dożywotnia, czyli hipoteka odwrócona w modelu sprzedażowym. Najniższy wiek, w którym senior może skorzystać z hipoteki odwróconej to 55 lat i jest on notowany w Kanadzie, Holandii i Wielkiej Brytanii. W większości krajów granicą wiekową jest 60 lat, choć w Hiszpanii i Niemczech 65 lat.
Najbardziej rozwinięte rynki
Dziś do najbardziej rozwiniętych rynków na świecie należą przede wszystkim Stany Zjednoczone, Wielka Brytania i Australia. W każdym z tych krajów, dzięki usłudze hipoteki odwróconej, seniorzy corocznie uwalniają ponad 2 miliardy dolarów kapitału, a liczba firm oferujących takie produkty waha się, w poszczególnych krajach, pomiędzy kilkoma a nawet kilkuset podmiotami, jak ma to miejsce w Wielkiej Brytanii. Do rynków wysoce rozwiniętych należy zaliczyć też m.in. Kanadę, Norwegię, Szwecję i Holandię.
Warto podkreślić, że w najbardziej rozwiniętych krajach hipoteka odwrócona funkcjonuje od ponad trzydziestu lat, ale dynamiczny rozwój rozpoczął się w ostatniej dekadzie. Bardzo ważną rolę w tym procesie odegrał dostęp do odpowiedniego, długoterminowego finansowania, wzrost standardów oferowania usługi i reputacji usługodawców. Polski rynek, gdyby spojrzeć na niego przez pryzmat globalny, wciąż jest rynkiem młodym, raczkującym, czekającym, a wręcz domagającym się stosownych regulacji ale przede wszystkim dopasowanego finansowania. Według raportu EY wartość rodzimego rynku to obecnie mniej niż 0,5 mld dolarów, a liczba profesjonalnych podmiotów oferujących tę usługę w Polsce jest mniejsza niż 5.
Największa bariera? Brak świadomości
Brak świadomości dotyczącej usługi, ale też możliwości poprawienia swojej sytuacji na emeryturze – to bariera, która może mieć wpływ na rozwój rynku hipoteki odwróconej na świecie. Dokładnie na tę barierę wskazała większość przedstawicieli z 13 krajów biorących udział w badaniu. W Polsce świadomość jest coraz wyższa. Z badania opinii, przeprowadzonego wśród seniorów wynika, że blisko 90 proc. z nich słyszała o rencie dożywotniej. Nasz kraj musi jednak pamiętać o innych barierach takich jak pozyskiwanie funduszy na rozwój czy czekanie na odpowiednie regulacje.
W opinii Steve’a Kyle, Sekretarza Generalnego EPPARG, podmioty oferujące hipotekę odwróconą na całym świecie stoją przed podobnymi wyzwaniami i możliwościami. Jako branża na całym świecie musimy zwiększać świadomość korzyści społecznych i ekonomicznych, jakie może dać uwolnienie kapitału zamrożonego w nieruchomościach. To ważne szczególnie w świetle globalnego spowolnienia gospodarczego wywołanego przez. Istotne jest również wyznaczanie najwyższych standardów i norm obowiązujących uczestników rynku. Niezbędne będzie bezpieczne rozwijanie rynku globalnego, ścisła współpraca z organami regulacyjnymi i rządami, by wykazać, że uwolnienie kapitału jest bezpieczną opcją finansową dla starszych właścicieli domów, którzy chcą uzupełnić swoje dochody.
Prognozowane dynamiczne wzrosty
Przewiduje się, że za 10 lat roczny wolumen rynku przekroczy w Stanach Zjednoczonych 25 mld dolarów, co oznacza, że Amerykanie będą sprzedawać – tylko w ciągu jednego roku – odwrócone kredyty hipoteczne o takiej wartości. Kolejnym rynkiem, który będzie – według prognoz – notował najwyższe wzrosty stanie się Wielka Brytania (z wolumenem rocznym na poziomie 13 mld dolarów). Wysoko plasują się również Włochy (wolumen roczny szacowany na 6-10 mld), które od momentu wejścia nowych, dedykowanych regulacji prawnych są jednym z najszybciej rozwijających się rynków. Duże wzrosty przewiduje się też w Kanadzie (3-4 mld). Szacuje się, że w Polsce do 2031 roku roczny wolumen może osiągnąć ok. 0,6 mld dolarów.
***
