Jeszcze w tym roku wejdzie w życie nowe prawo, które przyniesie szereg istotnych zmian, dotyczących udzielania kredytów hipotecznych. Celem wprowadzenia ustawy o kredycie hipotecznym jest przede wszystkim zapewnienie kredytobiorcom większej ochrony, pomoc w problemach ze spłatą rat oraz zabezpieczenie przed nieuczciwą reklamą. Sprawdźmy, jakie istotne korzyści czekają na klientów banków.

Zgodnie z ustawą, w przypadku problemów ze spłatą kredytu, banki będą miały obowiązek jego restrukturyzacji. Co to oznacza w praktyce?

Zadaniem banku będzie próba pomocy kredytobiorcy, zanim jego sprawa trafi do komornika. Wsparciem ze strony kredytodawcy może być na przykład próba wydłużenia okresu kredytowania, a co za tym idzie zmniejszenie raty.

– Jeśli mimo pomocy banku klient nie będzie w stanie terminowo spłacać rat, bank będzie musiał dać mu 6 miesięcy na samodzielną sprzedaż nieruchomości. Jeśli kredytobiorca wynegocjuje kwotę wyższą niż kwota długu, reszta środków zostanie w jego kieszeni. Jeśli pieniądze pochodzące ze sprzedaży nie pokryją całego zadłużenia, będzie miał możliwość spłaty pozostałej części zobowiązania w ratach, dostosowanych do sytuacji majątkowej – tłumaczy Agnieszka Kutek-Klein z oddziału firmy Alex T. Great Doradcy Finansowi w Tczewie.

Nowa ustawa a kredyty walutowe

Kwestią, którą ureguluje nowe prawo są także walutowe kredyty hipoteczne. Zgodnie z ustawą banki będą udzielać zobowiązań walutowych (lub indeksowanych do waluty) jedynie osobom, zarabiającym (lub osiągającym większość dochodów) w walucie kredytu.

– Takie stanowisko jest spowodowane przede wszystkim doświadczeniami naszego rynku. Udzielanie kredytów walutowych osobom, które zarabiają w złotówkach wiąże się z dodatkowym ryzykiem, związanym ze zmianami kursowymi – dodaje przedstawicielka Alex T. Great.

Kredyt hipoteczny a sprzedaż wiązana

Jednym z istotniejszych zapisów ustawy jest zakaz sprzedaży wiązanej. Banki nie będę mogły już „ściśle” łączyć hipotek z innymi produktami finansowymi.

– Jedyny wyjątek będą stanowić bezpłatne rachunki ROR, służące do gromadzenia środków pieniężnych na spłatę i obsługę kredytu. Trzeba przyznać, że w porównaniu z aktualną sytuacją na rynku kredytów hipotecznych, może to być sporą rewolucją –wyjaśnia ekspertka.

Sprzedaż wiązana, czyli cross selling będzie dozwolona jedynie na zasadzie dobrowolności. Klient będzie mógł zdecydować, czy oprócz kredytu potrzebny mu jeszcze inny produkt finansowy, który często może wpłynąć na obniżenie kosztu kredytu (np. marży czy ceny pożyczanego pieniądza).

Ważny formularz informacyjny

Klient, który planuje zaciągnięcie kredytu powinien otrzymać od banku lub pośrednika kredytowego formularz informacyjny. Dokument powinien zostać stworzony na podstawie szczegółowo określonych preferencji kredytobiorcy względem kredytu.

– Formularz, stworzony według konkretnego wzoru powinien zawierać zindywidualizowane informacje potrzebne do porównania ofert różnych banków. Ważne, by precyzyjnie odzwierciedlał warunki finansowe, towarzyszące zaciągnięciu zobowiązania. Dzięki temu klient będzie wiedział, ile w praktyce zapłaci za kredyt – tłumaczy Agnieszka Kutek-Klein.

Co ważne, jeśli klient rozważa „dokupienie” dodatkowego produktu finansowego, który obniży całkowity koszt kredytu, powinien otrzymać dwa formularze (z „czystym” kredytem oraz z kredytem i dodatkowym produktem).

– Dane, zawarte w formularzu są wiążące dla banku. Jeśli klient złoży wniosek w ciągu 14 dni od momentu otrzymania dokumentu, będzie mógł otrzymać kredyt na dokładnie takich warunkach. Bez względu na to, że właśnie w tym czasie bank postanowi zmienić marżę kredytu – dodaje.

Badanie zdolności kredytowej

Ważnym zapisem nowej ustawy jest ten, wskazujący, że to bank ponosi ryzyko błędów w procedurze badania zdolności kredytowej.

– Jeśli badanie zdolności kredytowej zostało przeprowadzone w niewystarczający sposób, nie może to być podstawą do odstąpienia banku od umowy kredytowej lub próby wyegzekwowania jej zmiany – tłumaczy ekspertka Alex T. Great.

W przypadku negatywnej decyzji bank powinien jak najszybciej poinformować o tym fakcie kredytobiorcę. Jeśli przyczyną odmowy jest negatywna historia kredytowa w Biurze Informacji Kredytowej lub wpisy w Biurach Informacji Gospodarczej, zadaniem banku jest przekazanie kredytodawcy tej informacji.

Czas na wydanie decyzji kredytowej

Zgodnie z nowym prawem bank będzie miał 21 dni na wydanie decyzji kredytowej. Wnioskodawcy będą mieli 14 dni na to, aby zapoznać się z warunkami umowy kredytowej dokładnie je przeanalizować i podjąć decyzję, czy się na nie zgadzają.

Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego

Zmiany dotkną również kredytobiorców, którzy będą chcieli spłacić swoje kredyty przed terminem.

– Kredytobiorca zapłaci za wcześniejszą spłatę kredytu, jeśli zechce zrobić to w ciągu 3 pierwszych lat od zaciągnięcia zobowiązania. Po upływie tego terminu będzie mógł zwrócić pieniądze bez dodatkowych opłat – informuje specjalistka.

Nowe warunki reklamowania kredytów hipotecznych

Zmianie ulegną nie tylko zasady udzielania kredytów, ale również zasady ich reklamowania.

Po wejściu w życie nowego prawa, reklama kredytu hipotecznego będzie musiała zawierać:

• informację na temat RRSO, czyli rzeczywistej rocznej stopy procentowej kredytu,
• informację o ryzyku zmiany stopy procentowej (w przypadku kredytów ze zmiennym oprocentowaniem),
• dane takie jak: stopa oprocentowania, całkowita kwota kredytu, okres spłaty całkowita kwota do zapłaty, czy wysokość raty.

– Informacje zamieszczone w reklamie zostaną przygotowane w oparciu o reprezentatywny przykład kredytu. Reprezentatywny przykład kredytu przedstawia warunki, na jakich bank spodziewa się zawrzeć co najmniej dwie trzecie umów kredytowych – wyjaśnia przedstawicielka Alex T. Great.

Nowa ustawa znacząco zwiększy bezpieczeństwo zarówno klientów, którzy posiadają aktualnie kredyty hipoteczne, jak również tych, którzy dopiero planują ich zaciągnięcie.