Oświadczenie Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w sprawie rządowego projektu założeń do projektu ustawy o zmianie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym, Prawo bankowe i niektórych innych ustaw, opublikowanego w dniu 27 sierpnia 2013 roku przez Ministerstwo Finansów
Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych, jako największy reprezentant rynku finansów konsumenckich podtrzymuje pogląd, że cały rynek kredytu konsumenckiego powinien podlegać nadzorowi. Rekomendacje Ministerstwa Finansów w tym względzie odpowiadają generalnej idei i oczekiwaniom, prezentowanym od wielu już lat przez KPF.
Założenia, opracowane w Ministerstwie Finansów dotyczące regulacji – w postaci rejestru firm pożyczkowych, są zgodne z rekomendacjami, jakie KPF już publikowała i przedstawiała, choćby w trakcie procesu legislacyjnego poselskiego projektu zmian do ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym, znajdującego się w pracach sejmowych. To sprawa o kluczowym znaczeniu dla zwiększenia ochrony praw konsumentów przed nieuczciwymi praktykami.
KPF będzie analizowała projekt założeń w tym obszarze pod kątem nawet jeszcze dalej idącego zaostrzenia wymagań, w tym co do wysokości minimalnego kapitału zakładowego, czy formy prawnej podmiotów, które na tym rynku miałyby prawo funkcjonować. Może to bowiem pozwolić na skuteczniejszą ochronę konsumentów a jednocześnie zwiększyć poziom zaufania, stanowiącego warunek zrównoważonego rozwoju całego rynku konsumenckiego w długiej perspektywie.
Jednocześnie, zgodnie z wcześniej prezentowanym przez KPF stanowiskiem, stwierdzamy, że rekomendacje limitu kosztów kredytu w ocenie KPF nie przyczynią się ani do zmniejszenia skali nadmiernego zadłużenia, ani w żaden inny sposób nie chronią interesów konsumentów. A wręcz przeciwnie- mogą prowadzić do rozwoju szarej strefy, gdzie trudno mówić o jakiejkolwiek ochronie konsumenta.
W jedynym naukowym opracowaniu, jakie powstało na ten temat, w odniesieniu do polskiego rynku – raporcie Centrum Badań Demograficzno – Społecznych i Rynkowych SGH (przez zespół dr Piotra Białowolskiego i profesora Włodzimierza Szpringera) stwierdzono, że nadmierne zadłużenie gospodarstw domowych jest najczęściej wynikiem negatywnego splotu zdarzeń, a stosunkowo rzadko jest konsekwencją nadmiernego korzystania z kredytu.
Negatywnie oceniając celowość wprowadzenia ustawowego limitu kosztu kredytu, jednak docenić należy fakt, iż w rekomendacji Ministerstwa Finansów odrzucono wprowadzenie limitu na RRSO, uznając go za niedobre narzędzie do oceny produktów kredytu konsumenckiego. W tym względzie KPF uznaje wnioski Ministerstwa Finansów za uzasadnione i ocenia propozycję MF za najlepszą i najbardziej przejrzystą z dotychczas rozważanych.
Dodatkowo, docenić należy fakt przygotowania przez Ministerstwo Finansów rekomendacji w obszarze rynku informacji, służących ocenie zdolności konsumentów do spłaty zaciągniętego zobowiązania. Odmiennie niż limit kosztów kredytu, który zgodnie z analizą wyników badań należy uznać za nieskuteczny, to właśnie poprawa efektywności rynku zarządzania informacją może wspomóc proces oceny wiarygodności kredytowej konsumentów, ubiegających się o kredyt konsumencki, zmniejszając ryzyko popadnięcia w nadmierne zadłużenie gospodarstw domowych.
