Dane za II kwartał 2018 roku, obrazujące działalność sektora pośrednictwa finansowego, potwierdzają: rosną salda kredytów hipotecznych, gotówkowych oraz firmowych, sprzedanych przez pośredników. Dynamicznie rośnie także znaczenie usług sektora pośrednictwa finansowego dla dostawców produktów kredytowych i ich udział w realizacji celów sprzedażowych banków.
Kredyty hipoteczne
W II kwartale 2018 roku odnotowano zaostrzenie kryteriów udzielania kredytów hipotecznych przez pojedyncze banki, miało miejsce również zaostrzenie niektórych warunków polityki kredytowej, takich jak udział własny kredytobiorcy, posiadane zabezpieczenia i marża kredytowa.
– Zmiany te mogą wpłynąć na wielkość niezrealizowanego popytu w najbliższej przyszłości, a jednocześnie ograniczyć perspektywę biznesową dla sektora pośrednictwa w krótkim okresie czasu. Praktycy rynku pośrednictwa finansowego, zrzeszeni w KPF, są jednak spokojni co do koniunktury sektora w okresie co najmniej najbliższego roku – skomentował Andrzej Roter, Prezes Zarządu KPF.
Jednocześnie, popyt na kredyty hipoteczne kontynuował wzrost. Główny wpływ na to, w opinii banków, miały przewidywania co do sytuacji na rynku mieszkaniowym oraz zmiana sytuacji ekonomicznej gospodarstw domowych[1]. Jak wskazują dane AMRON–SARFiN[2], w okresie od kwietnia do czerwca br. banki udzieliły 53,67 tys. kredytów mieszkaniowych o łącznej wartości 13,74 mld PLN. W porównaniu z II kwartałem 2017 roku było to więcej o 3,86 tys. szt. (7,7%) i o 2,1 mld PLN (17,6%).
Dobrze w tę sytuację rynkową wpisały się firmy z sektora pośrednictwa finansowego, bowiem wartość kredytów hipotecznych, udzielonych przez pośredników zrzeszonych w KPF i ZFPF[3] w II kwartale 2018 roku kontynuowała wzrost i osiągnęła kwotę 7,06 mld PLN. Oznacza to ponad 12-procentową dynamikę wzrostu kw./kw., a w porównaniu z II kwartałem roku poprzedniego – nawet 32,5-procentową dynamikę. Dodatkowo, w całym okresie analizy, wartość ta rosła przeciętnie o 3,43% w ujęciu kwartalnym. Wartość kredytów hipotecznych, udzielonych przez pośredników finansowych zrzeszonych w KPF i ZFPF, stanowiła w II kwartale 2018 roku 51,36% ogólnej wartości udzielonych kredytów hipotecznych, raportowanej przez AMRON–SARFiN[4] – o 2,59 pp. więcej niż w kwartale poprzednim.
Kredyty gotówkowe
Zgodnie z danymi BIK[5], w okresie od kwietnia do czerwca br. banki udzieliły 1,89 mln kredytów konsumpcyjnych o wartości 21,78 mld PLN. Jest to więcej, zarówno ilościowo jak i wartościowo, niż w kwartale poprzednim – odpowiednio o 10,3% i 8,3%. Na podobnym poziomie są zmiany względem II kwartału 2017 r., tj. 10,8% i 7,3%. Średnia wartość kredytu konsumpcyjnego, udzielonego na rynku w II kwartale br., wyniosła 11,54 tys. PLN.
Pośrednicy finansowi, zrzeszeni w KPF i ZFPF, udzielili w II kwartale 2018 roku kredyty gotówkowe o rekordowej w całym analizowanym okresie wartości 943,1 mln PLN. Jest to o 26% więcej niż w poprzednim kwartale i o 27,1% więcej niż rok wcześniej. Dla porównania, przeciętne, kwartale tempo zmian wartości udzielonych kredytów od 2013 roku wynosi 5,3%. Wartość kredytów gotówkowych udzielonych przez pośredników finansowych, zrzeszonych w KPF i ZFPF, stanowiła w II kwartale 2018 roku 4,33% ogólnej wartości udzielonych kredytów konsumpcyjnych – o 16,3 pp. więcej niż w I kwartale br.
– Jak podaje NBP[6], w II kwartale 2018 roku uległy złagodzeniu kryteria udzielania kredytów konsumpcyjnych oraz niektóre warunki polityki kredytowej, na co w istotnym stopniu wpłynęła presja konkurencyjna. W ostatnim kwartale, jako wynik poprawy sytuacji ekonomicznej gospodarstw domowych w Polsce, nastąpił również niewielki wzrost ich popytu na kredyty konsumpcyjne. Te czynniki pozytywnie zadziałały na intensywność współpracy banków z zewnętrznymi kanałami dystrybucji, co udało się efektywnie wykorzystać przez pośredników kredytowych – stwierdził Andrzej Roter, Prezes Zarządu KPF.
Kredyty firmowe
W II kwartale 2018 nastąpiło niewielkie zaostrzenie kryteriów udzielania kredytów dla MSP, a także złagodzenie niektórych warunków polityki kredytowej. Popyt na kredyty dla przedsiębiorstw uległ niewielkiemu wzrostowi. Jak wskazują banki, główny wpływ na ich politykę kredytową w tej grupie produktów miała przewidywana sytuacja w gospodarce realnej, w wybranych branżach oraz sytuacja finansowa największych kredytobiorców[7].
– Dobre perspektywy dla segmentu pośrednictwa w zakresie kredytów firmowych wydają się być niezagrożone. Potwierdzają to choćby dane z niezwykle dynamicznie rozwijającego się sektora faktoringu. Potrzebne jest doskonalenie modelu współpracy pośredników tak, by rosnący rynek kredytu dla MSP systematycznie zyskiwał na dynamice rozwoju – dodał Andrzej Roter.
W II kwartale 2018 roku pośrednicy finansowi, zrzeszeni w KPF i ZFDF, udzielili 716,8 mln zł kredytów firmowych. Jest to wartość wyższa o 22,5% niż w kwartale poprzednim i o 16,8% wyższa niż rok wcześniej. Nie przekroczyła ona jednak wciąż szczytowego poziomu, który był obserwowany w IV kwartale 2017 r., kiedy to pośrednicy udzielili blisko 800 mln zł. Mimo to można zaobserwować tendencję wzrostową w średnim okresie. W ujęciu kwartalnym, w analizowanym okresie wartość nowych kredytów rosła średnio o 10,1%.
– Należy pamiętać, że wzrost PKB jest obecnie napędzany konsumpcją prywatną, która jest na dopingu kredytowym. Wynik finansowy netto sektora bankowego za I półrocze br. był o ponad 16% wyższy niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Na bardzo dobrej koniunkturze rynku mieszkaniowego skorzystały zarówno banki, jak i pośrednicy. Jednak boom nie będzie trwał wiecznie. Już dziś wiadomo, że poziomy, na jakie poszybowały ceny na rynku pierwotnym, są nie do utrzymania – podsumowuje dr Mirosław A. Bieszki, Doradca ds. ekonomicznych KPF. – Dobrze, że sektor pośrednictwa finansowego korzysta na koniunkturze bankowej, ale uzależnienie od kredytu hipotecznego musi prowokować pytania o strategię w sytuacji, gdy rynek nieruchomości mieszkalnych wejdzie w fazę bessy. Wśród ekonomistów dyskusja nie toczy się więc na temat CZY, ale KIEDY wybuchnie nowy kryzys finansowy, który przede wszystkim uderzy w banki. Wypowiedzi RPP wydają się omijać ten temat.
***
Sytuacja polskiego sektora pośrednictwa finansowego będzie przedmiotem dyskusji jednej z części tegorocznego Kongresu Pośrednictwa Finansowego, poświęconej makroekonomicznemu otoczeniu sektora pośredników finansowych. Wydarzenie to odbędzie się 2 października 2018 r. w Warszawie.
Podczas tej części odbędą się prelekcje: Doświadczenia współpracy sektora bankowego i pośrednictwa finansowego i perspektywa jej rozwoju (Krzysztof Pietraszkiewicz, Prezes Związku Banków Polskich); Makroekonomiczne otoczenie sektora pośrednictwa finansowego (Jakub Borowski, Główny Ekonomista, Dyrektor Departamentu Analiz Makroekonomicznych, Credit Agricole Bank Polska S.A. oraz Tendencje na rynku kredytowym i pożyczkowym oraz ich kontekst dla perspektyw rozwoju rynku pośrednictwa finansowego (Sławomir Grzelczak, Wiceprezes Zarządu, BIK S.A.).
Z kolei w dyskusji poświęconej bankom, pośrednikom finansowym, instytucjom pożyczkowym i zakładom ubezpieczeń, moderowanej przez: dra Mirosława A. Bieszki, Doradcę Ekonomicznego KPF, udział wezmą: Bartłomiej Babicz, Dyrektor Zarządzający, Obszar Bankowości Detalicznej, Nest Bank S.A.; Rafał Czernik, CEO, FinAi; Grzegorz Jurczyk, Prezes Zarządu, Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie Cardif Polska S.A.; Grzegorz Długosz, Prezes Zarządu, Comperia.pl S.A.; Andrzej Krzemiński, Przewodniczący KW, Związek Polskiego Leasingu; Jerzy Dąbrowski, Wiceprzewodniczący KW, Polski Związek Faktorów.
Zakres dyskusji:
- wizja pośrednictwa finansowego w ciągu 3-5 najbliższych lat – nowe trendy, nowe produkty, konsolidacja sektora
- nowe modele pośrednictwa finansowego – w kierunku online czy offline?
- jak banki i instytucje pożyczkowe oceniają jakość współpracy z sektorem pośrednictwa i ich oczekiwania w tym zakresie w najbliższym okresie?
- opinia banków, instytucji pożyczkowych, firm ubezpieczeniowych, leasingowych i faktoringowych na perspektywy rozwoju współpracy z sektorem pośrednictwa finansowego
- czy banki i instytucje pożyczkowe planują modyfikacje w zakresie zasad lub warunków współpracy z pośrednikami w najbliższym czasie?
***
[1] Sytuacja na rynku kredytowym – wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych, III kwartał 2018 r., Narodowy Bank Polski, Warszawa, lipiec 2018.
[2] Raport AMRON-SARFiN 2/2018, Centrum Amron, ZBP, sierpień 2018.
[3] Z zestawienia wyłączono firmy będące członkami obu organizacji.
[4] Raport AMRON-SARFiN, op.cit.
[5] Newsletter kredytowy BIK. Maj 2018 r. ; Newsletter kredytowy BIK. Czerwiec 2018r.; Newsletter kredytowy BIK. Lipiec 2018 r., www.bik.pl.
[6] Sytuacja na rynku kredytowym wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych, III kwartał 2018 r., Narodowy Bank Polski, Warszawa, lipiec 2018.
[7] Sytuacja na rynku kredytowym wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych, III kwartał 2018 r., Narodowy Bank Polski, Warszawa, lipiec 2018.
