Mimo, że w II kwartale 2016 r. Barometr Consumer Finance wskazuje, że dobra koniunktura na rynku kredytów konsumpcyjnych utrzyma się w ciągu nadchodzącego roku, to dynamika wzrostu ambicji zakupowych gospodarstw domowych słabnie. Wykazują one również rosnącą ostrożność co do finansowania poważnych wydatków z kredytu, choć niewielkie ożywienie widać w segmencie kredytów mieszkaniowych.

W II kwartale 2016 r. Barometr Consumer Finance spadł do poziomu 56,8 punktu, ale nadal utrzymuje się powyżej 50 punktów (to wskazanie utrzymuje się już od II kwartału 2015 r.), co znaczy, że w perspektywie najbliższych 12 miesięcy dobra koniunktura na rynku kredytów konsumpcyjnych utrzyma się na poziomie zbliżonym do obecnego.

Polskie gospodarstwa domowe dość dobrze oceniają swoją sytuację finansową, aczkolwiek wzrasta odsetek gospodarstw, które z trudem wiążą koniec z końcem (46,4% z 42,1). Ogółem odsetek gospodarstw, które oszczędzają wynosi prawie 42% (spadek o 2,9 p.p. w stosunku do I kwartału 2016 r.); tych, które wpadają w długi nie zmienia się, spada natomiast odsetek tych, które przejadają swoje oszczędności. Ocena sytuacji gospodarczej Polski jest nieco gorsza (jej pogorszenie przewiduje ponad 48%), jednakże przewidywania co do sytuacji na rynku pracy pozostają na podobnym poziomie. Wzrostu bezrobocia oczekuje jedynie 6,3% respondentów.

WYZWANIA NA RYNKU CONSUMER FINANCE

Można wnioskować, że rynek dóbr trwałego użytku powoli nasyca się, ponieważ zarówno w zakresie zakupu dóbr trwałego użytkowania, jak i planowanych wydatków na remont mieszkania bądź domu, gospodarstwa domowe nie planują w najbliższym okresie zwiększać swoich wydatków. Największy odsetek gospodarstw domowych (wzrost do 51,4% z 47,7%) oczekuje, że zakupy dóbr trwałych utrzymają się na tym samym poziomie; również maksymalna ich liczba (wzrost do 46% z 43,5%) utrzymuje, że nie planuje żadnych wydatków na remont. Także co do zakupu samochodu gospodarstwa domowe deklarują brak takich planów (75,1%).

Zamiar zakupu mieszkania deklaruje 4% gospodarstw i chociaż jest to najniższy odsetek, widać tu jednak pewne oznaki ożywienia, ponieważ odsetek gospodarstw planujących zakup nieruchomości wzrósł o 1,9 p.p. – Niechęć do szybkiego wzrostu wydatków wśród gospodarstw domowych można tłumaczyć coraz większym nasyceniem dobrami. – komentuje dr Piotr Białowolski. – Z drugiej strony wciąż jeszcze istnieje bardzo duży potencjał wzrostowy zarówno rynku mieszkaniowego, samochodowego, a także drobnego AGD, i dla wzrostu wydatków remontowych.

– Zastanawiać musi tak duża powściągliwość w zaciąganiu nowych zobowiązań przez konsumentów. Obiektywne warunki – niskie stopy procentowe, utrzymujący się wzrost dochodów realnych wydają się działać na rzecz zwiększenia apetytu na kredyt konsumencki, tymczasem subiektywne odczucia są negatywne. Ciekawych wniosków może dostarczyć następne badanie, w którym zapytamy o wpływ programu 500+ na zamierzenia gospodarstw domowych. – podkreśla dr Mirosław A. Bieszki, Doradca Ekonomiczny KPF.

KONSERWATYZM Z POTENCJAŁEM

Gospodarstwa domowe wciąż wykazują dużą dozę konserwatyzmu, jeśli chodzi o zaciąganie pożyczek i kredytów – prawie 60% deklaruje, że co do zasady tego nie robi. Wartym podkreślenia jest fakt, iż wzrasta tendencja do zaciągania pożyczek w kwocie wyższej niż 3.000 PLN, co świadczy o wzroście zamożności przeciętnego polskiego gospodarstwa domowego – chęć zaciągnięcia pożyczki w kwocie 3.000 PLN i wyżej deklaruje ponad 29% gospodarstw, podczas gdy zainteresowanie pożyczkami poniżej tej kwoty osiąga ledwo 8%.

Mimo, że rośnie grupa osób zainteresowanych pożyczkami instant (udzielanymi najczęściej online), Polacy wciąż pozostają wierni i przywiązani do tradycyjnego kanału dystrybucji. Widać, że cenią sobie bezpośredni kontakt z doradcą podczas zaciągania zobowiązań finansowych, gdyż chęć do korzystania z Internetu przy zaciąganiu pożyczki deklaruje jedynie 3,3%, podczas gdy niemalże 88% skorzystałoby z tradycyjnego oddziału banku lub instytucji pożyczkowej. Również wyższe wskazania uzyskały pożyczki z obsługą w domu (4,6%). Z kanału telefonicznego skorzystałoby tylko 0,2% zainteresowanych zaciągnięciem pożyczki gotówkowej.

– Rosnąca tendencja do ograniczania kosztów stałych działalności kredytowej, w tym kosztownego utrzymania tradycyjnych oddziałów, z pewnością przyczyni się do zwiększenia starań sektora consumer finance do skutecznego przekonania klientów do korzystania z nowoczesnych kanałów zakupowych, w tym kanału online. Nacisk na ten kanał dystrybucji wymusza również rewolucja technologiczna i naturalna wymiana pokoleń. Jak wynika z badań Eurofinas i Rolanda Bergera z ubiegłego roku, aż 94% osób zarządzających firmami sektora finansowego oczekuje największych wyzwań właśnie w związku z postępującą digitalizacją. – podsumowuje Andrzej Roter, Dyrektor Generalny KPF.