Brak zharmonizowanego podejścia do kwestii niewypłacalności i upadłości na szczeblu Unii Europejskiej uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie i rozwój rynków kapitałowych. Nie ulega wątpliwości, że istotne jest ustalenie odpowiednich ram prawnych w przedmiocie niewypłacalności – zarówno dla inwestorów, wierzycieli, jak i samych dłużników. Aby tak się stało, Komisja Europejska kontynuuje badanie wspólnotowych i krajowych regulacji obowiązujących z tym obszarze.
Konsorcjum konsultantów – VVA Consulting, Joint Institute for Innovation Policy, Danish Technological Institute oraz Grimaldi Studio Legale – prowadzi na zlecenie Komisji Europejskiej badanie dotyczące podejścia regulacyjnego do minimalnych standardów prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego. Projektem objęte są wszystkie kraje Unii Europejskiej oraz Islandia, Norwegia i Szwajcaria. Jest to już kolejny, po przeprowadzonych przez Komisję w okresie od marca do czerwca br. publicznych konsultacjach, etap weryfikacji stanu funkcjonowania prawa w tym obszarze.
– Plan działania na rzecz Unii Rynków Kapitałowych przewiduje, że Komisja Europejska zaproponuje inicjatywę prawodawczą dotyczącą niewypłacalności, w tym wczesnej restrukturyzacji biznesu, opartą na zaleceniach Komisji opublikowanych 12 marca 2014 r. – wskazuje Mecenas Marcin Czugan, Wiceprezes Zarządu KPF i Przewodniczący Komitetu Prawno-Politycznego EUROFINAS. – Zmiany mają na celu skupienie się na zachęcaniu rentownych przedsiębiorstw do przeprowadzania restrukturyzacji na wczesnym etapie, a nie na likwidacji przedsiębiorstw, co z kolei ma zapobiegać ogłaszaniu niewypłacalności. W takim podejściu Komisja dostrzega dwie zasadnicze zalety – pomoc rentownym przedsiębiorstwom w pozostaniu na rynku i tym samym zachowaniu miejsc pracy, a także poprawienie sytuacji wierzycieli, którzy mogliby odzyskiwać większą część swoich należności niż w przypadku bankructwa dłużnika.
Co ciekawe, z obserwacji Komisji wynika, że po ogłoszeniu upadłości uczciwi przedsiębiorcy powinni szybko dostawać drugą szansę, ponieważ za drugim razem odnoszą oni większe sukcesy w prowadzeniu działalności. Między innymi właśnie z tego powodu strategia jednolitego rynku przewiduje inicjatywę dotyczącą drugiej szansy.
Konsultacje z pierwszej połowy roku miały na celu zebranie opinii na temat kluczowych aspektów prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego, w szczególności poglądów w sprawie wspólnych zasad i standardów, które mogłyby zagwarantować, że krajowe ramy prawne sprawdzają się, zwłaszcza w kontekście transgranicznym. Aktualnie prowadzone badanie ma pomóc Komisji lepiej zidentyfikować problemy spowodowane różnicami prawnymi w systemach upadłościowych w Unii, a także ocenić różne krajowe podejścia regulacyjne i wybrać te, które mogą pomóc rozwiązać problemy zidentyfikowane na poziomie unijnym lub w innych państwach członkowskich.
– W prowadzonych przez unijne organy konsultacjach i badaniach Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych odgrywa tym większą rolę, że jako jedyna organizacja z Polski jesteśmy członkiem EUROFINAS – jednej z najstarszych organizacji reprezentujących dostawców usług finansowych w Europie, która występuje w imieniu przeszło 1 200 instytucji finansowych – dodaje Mecenas Czugan. – O naszym znaczeniu świadczy chociażby fakt, że wspomniane konsorcjum konsultantów przygotowało dla EUROFINAS specjalny, dedykowany kwestionariusz, którego pytania dotyczą ściśle reprezentowanych przez nas rynków, przez co wyniki badania mogą być jeszcze dokładniejsze. Możemy mieć przy tym pewność, że głos polskiego przemysłu finansowego zaistnieje również w tych konsultach.
Prowadzonemu obecnie badaniu podlegają wszystkie przypadki upadłości, w tym upadłości konsumenckiej czy upadłości układowej, a także przypadki nieformalnych uzgodnień z niewypłacalnym dłużnikiem, w tym w zakresie pełnego zwolnienia go z zobowiązań. Na podstawie zebranych od uczestników rynku opinii konsultanci sporządzą dla Komisji Europejskiej raport zawierający także rekomendacje dotyczące przyjęcia odpowiedniej polityki regulacyjnej, co pozwoli Komisji lepiej ocenić finalnie potrzebę i kierunek ewentualnych regulacji w tym obszarze.
