Ministerstwo Finansów przygotowało już pierwszą wersję projektu ustawy, której celem jest wdrożenie unijnej Dyrektywy NPL. To najważniejszy akt prawny, który w najbliższych latach będzie wyznaczał wspólne ramy działania firm windykacyjnych w Europie.

Ujednolicenie zasad nadzoru nad podmiotami z rynku wierzytelności, uregulowanie stosunków prawnych z wierzycielami, transgraniczność usług – to tylko niektóre z głównych założeń Dyrektywy NPL (Non-Performing Loans), opracowanej przez Komisję Europejską.

O tym, jaki wpływ będzie miało wprowadzenie unijnych przepisów na rynek firm zarządzających wierzytelnościami w Polsce, będą rozmawiać goście zaproszeni do debaty zorganizowanej w ramach XIV Kongresu Zarządzania Wierzytelnościami 14-15 września we Wrocławiu. Organizatorem wydarzenia jest Związek Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce (ZPF).

Opinie ekspertów na temat Dyrektywy NPL

Marcin Czugan, radca prawny, prezes ZPF

Komisja Europejska jest jedną z instytucji, która dostrzegła, że prawidłowo funkcjonujący rynek wierzytelności jest istotnym gwarantem dobrze działającego systemu finansowego.

Dyrektywa NPL to zdecydowanie najważniejszy akt prawny, który w najbliższych latach będzie wyznaczał wspólne ramy działania firm windykacyjnych w Europie. Podmioty zostaną poddane pod nadzór finansowy, będą wprowadzone jednolite zasady uzyskania zezwolenia na działalność, Dyrektywa obejmie też uregulowanie stosunków prawnych z wierzycielami, w imieniu których działają.

Novum w stosunku do aktualnego stanu prawnego będzie także transgraniczność dokonywania czynności windykacyjnych. Wpis do rejestru firm windykacyjnych (zwanych w Dyrektywie „podmiotami obsługującymi kredyty”) w jednym kraju otworzy możliwość dokonywania czynności windykacyjnych w każdym kraju członkowskim Unii Europejskiej (pod warunkiem notyfikacji tych usług).

W tym zapisie dostrzegam także szansę rozwoju polskich podmiotów z sektora zarządzania wierzytelnościami, które posiadają już znaczną renomę w Europie. Niezależnie od tego, polski rynek zarządzania wierzytelnościami czeka pierwszy podmiotowo akt prawny, który ugruntuje rolę firm windykacyjnych jako stały element i część rynku finansowego.

Michał Kwieciński, adwokat, partner zarządzający, Kancelaria RK Legal, zrzeszona w ZPF

Dyrektywa NPL, wyznaczając wspólne ramy i wymogi dla sprzedaży oraz obsługi wierzytelności bankowych obejmujących nieobsługiwane (niespłacane) kredyty konsumenckie, ma doprowadzić do ujednolicenia tego rynku na terenie całej Unii Europejskiej. Wprowadzenie kompleksowej regulacji daje ogromną szansę na znaczący rozwój branży zajmującej się zarządzeniem tego rodzaju wierzytelnościami.

Wypracowanie wspólnych dla całej UE standardów doprowadzi do powstania wewnątrzunijnego środowiska do radzenia sobie z nieobsługiwanymi kredytami konsumenckimi, ujętymi w bilansach bankowych oraz zmniejszenia akumulacji nieobsługiwanych kredytów w przyszłości. W konsekwencji powiększy to również rynek, w którym operują podmioty zarządzające wierzytelnościami bankowymi.

Złagodzone zostaną m.in. warunki wejścia na poszczególne krajowe rynki. Co również istotne, Dyrektywa nakłada na banki w całej UE tożsame obowiązki w zakresie udostępniania danych w procesach sprzedaży wierzytelności. To jednoznacznie przełoży się na przejrzystość procesów sprzedaży portfeli wierzytelności, zwiększy wiedzę kupującego na temat oferowanych portfeli, ale także doprowadzi do wzrostu konkurencji na rynku z korzyścią również dla sektora bankowego.

Polski rynek zarządzania wierzytelności bankowymi, dojrzały i profesjonalny, jest przygotowany na nowe regulacje. Zmiany zdecydowanie odbieram jako szansę, a nie zagrożenie. Jednoznacznie świadczy o tym fakt przygotowania przez ZPF branżowego projektu ustawy implementującej założenia dyrektywy do polskiego systemu prawnego.

Nie można tracić z pola widzenia faktu, że Dyrektywa NPL musi zostać jeszcze zaimplementowana przez wszystkie państwa członkowskie do wewnątrzkrajowych systemów prawnych. To właśnie od właściwej implementacji zależeć będzie czy leżące u jej podstaw założenia zostaną spełnione.

Milena Palcewicz, radca prawny, Kancelaria Radców Prawnych Ryszewski, Szubierajski, zrzeszona w ZPF

Europejska dyrektywa dotycząca kredytów zagrożonych (NPL) koncentruje się na wprowadzeniu jednolitych wymogów formalnych dla wszystkich firm windykacyjnych (m.in. przewiduje działania windykacyjne tylko dla osób z licencją) oraz na rynku wtórnym kredytów zagrożonych, poprzez sprecyzowanie praw i obowiązków nabywców takich kredytów przy jednoczesnej ochronie praw kredytobiorców.

Temat wdrożenia tej Dyrektywy jest znany polskiej branży finansowej już od dłuższego czasu, dlatego uważam, że jest ona odpowiednio przygotowana do wprowadzenia zmian.

Co istotne, do polskiego porządku prawnego zaimplementowano już m.in. obowiązek posiadania przez podmioty finansowe stosownych procedur dotyczących obsługi klientów tj. gwarantujących ich sprawiedliwe traktowanie czy też przewidujących badanie ich sytuacji finansowej przed udzieleniem kredytu.

Oczekuje się, że skutki Dyrektywy poprawią przejrzystość i zapewnią uczciwe praktyki w zarządzaniu długiem oraz wpłyną na tempo ich odzyskiwania. Należy jednak zauważyć, że dokładny zakres tych zmian będzie zależał od konkretnych przepisów Dyrektywy oraz sposobu ich przyjęcia i interpretacji zapewniającej jej skuteczną integrację z krajowymi ramami prawnymi.

Rynek rośnie w tempie 12 proc. rocznie. Teraz jest czas na dyskusję o jego przyszłości

Ministerstwo Finansów, jako organ właściwy do wdrożenia Dyrektywy NPL, przygotowało już pierwszą wersję projektu odpowiedniej ustawy – będzie ona podlegała szerokim konsultacjom publicznym,
w których ZPF weźmie udział.

O potencjale rozwoju sektora zarządzania wierzytelnościami może świadczyć fakt, że 17 jego liderów (zrzeszonych w ZPF) w Polsce zarządza już wierzytelnościami o wartości sięgającej 160 mld zł (po I kw. 2023). Gromadzone od 2018 r. przez ZPF dane pokazują, że rynek rośnie w średnim tempie 2,8 proc.
w ujęciu kwartalnym oraz 12,3 proc. w ujęciu rocznym.

Branża jest zgodna, że ustawodawca powinien się skupić na właściwej implementacji Dyrektywy NPL,
z uwzględnieniem jej celu i faktu, że jest to pierwszy w historii akt prawny, który wyznaczy ramy funkcjonowania sektora na wiele lat.

***

XIV Kongres Zarządzania Wierzytelnościami jest organizowany w ramach Dni Zarządzania Wierzytelnościami. To największe wydarzenie branżowe w Polsce dla firm zarządzających wierzytelnościami.

Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółowymi informacjami na jego temat: https://zpf.pl/dni-zarzadzania-wierzytelnosciami/

Do udziału w Kongresie zapraszamy przedstawicieli mediów. W tym celu prosimy o wcześniejszą akredytację. Zgłoszenia (imię i nazwisko, nazwa redakcji, numer kontaktowy) prosimy przesyłać na adres: media@zpf.pl.

***

XIV Kongres Zarządzania Wierzytelnościami

Organizator: Związek Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce

Termin: 14-15 września 2023 r.

Miejsce: Hotel The Bridge Wrocław

Strona wydarzenia: https://zpf.pl/kongres-zarzadzania-wierzytelnosciami/