Aż jedna piąta Polaków ocenia poziom swojej wiedzy finansowej jako niski bądź bardzo niski. Dlatego tak ważne jest wspieranie wszelkich inicjatyw związanych z edukacją finansową.

W ramach badania consumer finanse realizowanego przez Związek Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce (ZPF) oraz Instytut Rozwoju Gospodarczego Szkoły Głównej Handlowej (IRG SGH) zapytaliśmy konsumentów, jak oceniają swoją wiedzę finansową.

Polacy a wiedza o finansach. Nie tylko emerytury

W wynikach badania uwagę zwrócił znaczący odsetek ankietowanych, którzy nie są przekonani o tym, że ich wiedza finansowa jest satysfakcjonująca. Dokładnie 21 proc. respondentów oceniło swój poziom wiedzy finansowej jako niski lub bardzo niski. Z kolei aż 60,2 proc. stwierdziło, że ich wiedza w tej materii jest średnia.

– To mało optymistyczne wyniki, zwłaszcza jeżeli zdamy sobie sprawę z tego, że ankieta sprowadzała się wyłącznie do samooceny. Nie musieli oni wypełniać żadnych testów, które pozwoliłyby na obiektywną ocenę – zauważa Rafał Tomkowicz, dyrektor ds. rozwoju ZPF.

Zwraca uwagę, że rezultaty sondażu ZPF i IRG SGH wpisują się w szereg wyników innych badań, które pokazują, że świadomość zagadnień finansowych wśród Polaków wymaga poprawy.

Jako przykład można podać badanie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) z 2016 r., w którym tylko 7 proc. respondentów odpowiedziało poprawnie na minimum 60 proc. pytań dotyczących emerytur. Ponad 70 proc. osób nigdy nie próbowało się dowiedzieć lub dodatkowo oszacować, ile powinny odkładać, by mieć satysfakcjonujące dochody po przejściu na emeryturę.

Edukacja finansowa Polaków. Jakie ma znaczenie?

Powyższy przykład emerytalny to tylko jeden, który pokazuje, jak istotne znaczenie w Polsce powinna mieć edukacja finansowa prowadzona już od najmłodszych lat.

Jak najskuteczniej realizować ten cel? Ankietowani widzą największy potencjał w samodzielnym dbaniu o wiedzę finansową. Ale to nie wszystko: respondenci wskazali też np. na konieczność zwiększania w szkołach liczby obowiązkowych zajęć poświęconych finansom. Pojawiły się też pomysły uruchomienia programów edukacyjnych przez samorządy.

–Warto wspierać wszelkie inicjatywy, które mają na celu podnoszenie poziomu wiedzy finansowej wśród konsumentów. To kluczowe, by mogli oni podejmować racjonalne decyzje w zakresie oszczędzania czy zaciągania nowych zobowiązań – uważa Rafał Tomkowicz.

Dlatego właśnie ZPF od lat angażuje się w inicjatywy edukacyjne. Np. powołana na początku 2023 r. Komisja ZPF ds. Fintech będzie rozwijać projekty szkoleniowe wśród grup, które najbardziej potrzebują takiego wsparcia – wśród nich są m.in. najmłodsi konsumenci, którzy w przyszłości będą aktywnymi użytkownikami technologicznych innowacji w świecie finansów.

Więcej na ten temat można przeczytać na stronie: https://zpf.pl/komisja-zpf-ds-fintech-w-polsce-pierwsze-wnioski-i-plany-w-odpowiedzi-na-wyzwania-sektora-finansowego/

Wiedza finansowa Polaków. Kto potrzebuje wsparcia?

By odpowiedzieć na to pytanie, warto sięgnąć do raportu OECD (2023) „Znajomość zagadnień finansowych w Polsce: Znaczenie, dane i oferta edukacyjna”. Wśród grup, które wymagają szczególnej uwagi w zakresie edukacji finansowej, eksperci OECD wymieniają:

• gospodarstwa domowe o niskich dochodach – nie mają one bowiem dużej odporności finansowej,
• osoby o niepewnej pozycji na rynku pracy, w tym bezrobotni,
• konsumenci, którzy są narażeni na ryzyko nadmiernego zadłużenia – według raportu to około 20 proc. Polaków,
• osoby starsze, które są często wykluczone cyfrowo.
• mieszkańcy obszarów wiejskich, zwłaszcza ci o niższych dochodach oraz zagrożeni ubóstwem,
• uchodźcy z Ukrainy.